Буль Пьер - Загадкавы Святы
П'ер Буль
Загадкавы святы
Пераклад: А.Мароз
Блiзкай сяброўцы, чый заўжды неспакойны дух
мiласэрнасцi натхнiў мяне на гэтую жудасную гiсторыю
1
Незнаёмы дабраўся да лепразорыя, калi сонца апускалася над далiнай. Iшоў
ён неяк няроўна. Падымаючыся па схiле Гары Хворых, ён то ледзь перастаўляў
ногi, апусцiўшы плечы i нахiлiўшы галаву, нiбы зусiм знясiлены, то выпростваў
сваё доўгае цела i паскараў хаду. Тады здавалася, што ён перамагаў стому
напружаннем волi, незвычайную сiлу якой выдавалi рысы ягонага твару, нiбы яму
было вельмi важна без спазнення дабрацца да мэты сваёй вандроўкi. Хоць было
горача, на iм была доўгая, да пят, карычневая хламiда з воўны. Яго твар быў
брудны ад поту i пылу. Каля крыжа, што пазначаў мяжу ўладанняў праказы, ён
прысеў на камень, выпусцiў з рук свой кiй, на канцы якога матляўся невялiчкi
клуначак з пажыткамi, i, зняможаны, нейкi час сядзеў нерухома, цяжка дыхаючы.
Праз хвiлiну ён быў на нагах, даўжэзны цень ад яго постацi падаў на зямлю
паралельна ценю крыжа, яго вочы гарэлi, хударлявы скуласты твар раптам
прасвятлеў. Непадалёку, каля агароджы, якою быў абнесены манастыр i невялiчкi
пасёлак пры iм, ён заўважыў брата Роза, якi глядзеў на захад сонца, перад тым
як iсцi званiць да вячэрняй iмшы.
Брат Роз i абат былi апошнiя манахi, што засталiся ў лепразорыi. Як любiў
паўтараць лекар Жан Маяр, праказа забiвае павольна, але памалу яна дала рады
ўсiм манахам, апроч тых, хто памёр ад старасцi. Тыя, што прыйшлi сюды, калi
заснавалася калонiя, за часамi караля Луi Святога*, паўмiралi, i даўно ўжо
нiхто не прыходзiў iм на змену. Брат Роз быў адзiн з апошнiх прадстаўнiкоў той
кагорты. Ён прыйшоў сюды зусiм малады, недзе на пачатку стагоддзя. Праказу ён
падхапiў шмат гадоў пазней, i яго моцны сялянскi арганiзм упарта змагаўся з
хваробай. У шэсцьдзесят гадоў праказа яшчэ не апанавала яго, хоць адзнакi яе
выразна былi вiдаць на руках i твары. Усё яшчэ жвавы, брат Роз быў неабходны
лепразорыю чалавек. Ён дапамагаў абату пад час службы, званiў да малiтвы,
даглядаў ляжачых хворых, насiў лекi за доктарам, назiраў, як абраблялiся палi,
а таксама хаваў нябожчыкаў, бо хоць праказа i сапраўды забiвала павольна, але
рэгулярна.
* Луi Святы - кароль Францыi Луi IX (1226-1270), з дынастыi Капетынгаў,
быў вядомы сваёй рэлiгiйнасцю.
Незнаёмец перасек пазначаную крыжам мяжу i хуткiмi крокамi наблiзiўся да
брата Роза, якi здзiўлена назiраў за iм. Непадалёк ад манаха чалавек раптам
спынiўся, i на яго твары з'явiўся дзiўны выраз незадаволенасцi, быццам ён,
разгледзеўшы наплечнiк* i сутану, быў расчараваны нечаканай сустрэчай. Аднак
уважлiва ўгледзеўшыся, ён убачыў на твары брата Роза знакi, якiя тым часам
гаварылi самi за сябе: прыпухлыя павекi i надброўныя дугi, такiя ж губы,
тоўсты расплылы нос, гладкi, быццам рагавы, лоб, пакрыты падобнай да мякiны
луской чэрап. Гэтыя сiмптомы, што выклiкалi ў кожнага агiду i жах, здаецца,
супакоiлi яго, вочы ў яго зноў загарэлiся, а скулы пачырванелi ад дзiўнай
узбуджанасцi.
* Частка ўбору манаха - кавалак тканiны, якi пакрываў плечы i спускаўся на
грудзi i спiну.
Ён зрабiў у бок манаха два крокi. Той выставiў наперад сваю схуднелую
руку, спрабуючы спынiць яго. Але незнаёмы не звярнуў нiякай увагi на гэты жэст
i хутка iшоў да манаха. Гэта магло б напалохаць брата Роза, калi б нешта яшчэ
магло палохаць пракажонага з Гары Хворых.
Невядомы вiдавочна не меў нiякiх дрэнных намераў. Ён падышоў да брата
Роза, стаў на каленi, схапiў яго рукi, паднёс да вуснаў i