Моруа Андрэ - Пасля Вакацый (На Белорусском Языке)
Андрэ Маруа
ПАСЛЯ ВАКАЦЫЙ
Машына мчалася на вакзал, i малому Алену было весела. Ён нiколi не
выязджаў з дому, i думка, што цяпер ён будзе жыць у гарах, паступiўшы ў
школу-iнтэрнат, яму падабалася. Таварышы сказалi яму, што там працуюць менш,
чым у лiцэi. Ален бачыў дырэктара, калi той прыязджаў у Парыж, i знайшоў, што
ён добры, памяркоўны.
- Ведаеш, тата, ён мне сказаў, што зiмой пасля абеду заняткаў у iх няма i
вучнi бегаюць на лыжах альбо катаюцца на каньках.
- Спадзяюся, ты возьмешся i за латынь, - уздыхнуў пан Шмiт, - нельга
адставаць.
На пероне, убачыўшы паравоз i новыя блiскучыя вагоны, Ален ад радасцi
заспяваў. Ён ганарыўся сваiм гарнiтурам бэжавага колеру, скураным
чамаданчыкам, цёмнымi шарсцянымi пальчаткамi, а больш за ўсё тым, што
адпраўляецца ў падарожжа адзiн разам з бацькам.
- А што мы, тата, рабiць будзем у цягнiку?
- Я з сабой узяў работу, малыш... Ну, а ты? Калi хочаш, я куплю табе
iлюстраваны часопiс... Кнiгi пры табе няма?
- Няма, але гэта нiчога... Я пагуляю ў калiдоры...
Ён знiк i хутка вярнуўся, вельмi ўсхваляваны:
- Тата! Тут ёсць мне таварыш!.. Жан-Луi Дзюжарык... Цераз тры купэ... з
мамай.
- Што? Едзе вучыцца?
- Ага, але не ў тую школу, куды я, а ў нейкую манастырскую.
- Шкада, што не да пана Бензо, вас было б там двое французаў. Ну, але
зрэдку вы зможаце пабачыцца... А пакуль што iдзi да яго, гуляйце разам i не
дурэйце.
Бертран Шмiт любiў дзяцей, але не цярпеў, каб яны адрывалi яго ад работы.
Ален, заўважыўшы, што бацька паглыбiўся ў сваё, каб не замiнаць яму, паспешна
выйшаў. Цягнiк набiраў хуткасць. Пан Шмiт час ад часу кiдаў безуважны позiрк
на двух хлапчукоў, якiя хадзiлi паводдаль у калiдоры. Кожнаму з iх было гадоў
па дванаццаць. За вокнамi праносiлiся ўзгоркi, рэчкi i безупынна мiльгалi
тэлеграфныя слупы. Праз гадзiну Ален вярнуўся, маркотны i ўзрушаны:
- Тата, ты ведаеш, што мне сказаў Жан-Луi? Што яго вельмi крыўдзяць у
школе. Што старэйшыя вучнi злыя... Адбiраюць у яго ўсё - кнiгi, цукеркi - i,
калi ён не даецца, б'юць яго кулакамi, прыцiскаюць да сцяны i душаць.
- А чаму ён не абараняецца?
- Бо ён сярод iх адзiн француз, адзiн... Ён так прасiў, каб мама не
пасылала яго ў манастырскую школу, а пакiнула дома, у Парыжы, але яна не хоча,
бо выйшла замуж другi раз за палкоўнiка Кiрылiна, расейца, у якога страшэнна
закахалася... i Жан-Луi ў доме лiшнi.
Шмiт са здзiўленнем зiрнуў на сына:
- Хто табе гэта расказаў?
- Жан-Луi.
- Жан-Луi не павiнен гаварыць пра сваiх бацькоў такiм тонам.
- Якiм тонам, тата? Ён мне сказаў, што вельмi любiць сваю маму, што яна
таксама яго любiла i, калi яго тата памёр, даглядала яго вельмi добра... Але ж
цяпер яна закахалася.
- Не ўжывай слоў, якiх не разумееш... Хто такая? Што за мадам Дзюжарык?
- Што ты, тата! Яна цяпер не мадам Дзюжарык, а мадам Кiрылiна. Яна вельмi
прыгожая... Хочаш, я цябе праводжу ў яе купэ? Гэта блiзка.
- Ну добра, добра, малыш.
- Як ты думаеш, тата, калi ў пана Бензо ёсць старэйшыя вучнi, яны будуць
мяне бiць?
- А ты дай iм здачы. Наколькi я ведаю, пан Бензо чалавек энергiчны i ўмее
трымаць дысцыплiну ў сваёй школе... Iдзi да свайго сябра, гуляйце.
У Дзiжоне Шмiт выйшаў на перон i ўбачыў свайго сына з таварышам. Жан-Луi
быў худзенькi зграбны хлопчык з вялiкiмi вачамi, сумнымi i глыбокiмi.
- Тата, пазнаёмся. Гэта Жан-Луi.
Бертран Шмiт паспрабаваў даць яму некалькi парад:
- Калi старэйшыя цябе не ўзлюбiлi, не ўцякай ад iх, а старайся
пасябраваць... Не думаю, што яны такiя ўжо нягоднiкi.
- Хто? Г
